Radyolojide İlk Trimester Obstetrik Ultrasonografide Rutin Bakılması Gerekenler

Cemil Gürses 1 , Feyzan Seher Okşar 1

1 Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Radyoloji Kliniği, Antalya, Türkiye  

Turk Radyoloji Derg 2017; 36: 1-10
DOI: 10.5152/turkjradiol.2017.668
Anahtar Kelimeler: İlk trimester, gebelik, ultrasonografi

Özet

İlk trimester obstetrik ultrasonografi radyoloji, kadın doğum ve perinatoloji uzmanları tarafından yapılabilmektedir. Radyoloji uzman maternal ve fetal iyi halin sağlanabilmesi, ayrıca diğer dalların radyoloji uzmanının raporuna güven duyabilmesi için tetkiki azami dikkat ve titizlikle yapmalıdır. Böylece diğer dallar rapor bulguları ışığında fetal risk hesaplamaları ve gebelik problemlerine daha doğru bir şekilde odaklanabilecektir.

Obstetrik Ultrasonografi, radyoloji pratiğinde en sık yapılan tetkiklerin başında gelmektedir. Ancak tetkikin diğer dallar tarafından da yapılıyor olması nedeniyle radyoloji uzmanlık eğitiminde gittikçe daha az sayıda yapılır hale gelmiştir ki bunun nedenlerinin irdelenmesi yazının amaçları dışındadır, ancak bunun en temel nedeni de diğer dalların radyoloji raporlamasına olan güveninin her geçen gün azalmasıdır. Bununla birlikte tetkikin raporlanması ve sorumluluk alma tarafı daha çok radyoloji uzmanlarını ilgilendirmektedir.

Ülkemizde obstetrik ultrasonografinin eğitimi ve yeterliliği konusunda radyoloji kliniklerinde sıkıntı yaşandığı bilinmektedir. Bu derlemenin amacı uzmanlık eğitimindeki ya da yeni bitirmiş uzman arkadaşlarımıza asgari bakılması gerekenler konusunda katkıda bulunmaktır. Ayrıca Fetal Medicine Foundation (FMF) tarafından verilmekte olan sertifikaları almak isteyen meslektaşlarımız için de yararlı olacağını düşünüyoruz. Yazıda öğrenme kolaylığı da sağlaması bakımından ilk trimestere sistematik olarak yaklaşılmış ve özellikle 11+0 - 13+6 haftalar arası yapılması önerilen ölçümlere ilişkin ayrıntılı açıklamalar yapılmış ve ilgili ölçüme ilişkin yeterli sayıda resimler eklenmiştir.

Derlemede kullanılan resimler kendi arşivimize aittir ve aşağıda detaylarıyla anlatılacak olan geç embriyonik döneme ilişkin ölçümlere ait tüm ultrason resimleri FMF tarafından sertifikasyon aşamasında akredite edilmiştir. Gerekli olup olmadığı tartışmasına girilmeksizin, genelde bakılması önerilen noktalar ve bunlara ait ölçüm teknikleri açıklanmaya çalışılmış, teknik dışında kalan klinik bilgilere ise minimumda yer verilmiştir. Ayrıca ilk trimester gebelikteki olası komplikasyonlar kapsam dışı bırakılmıştır.