Bilgisayarlı Tomografi İncelemelerinde PraCTdose Calculator ile Etkin Dozun Saptanması

Tolga Öncü ¹ ,  Gökçe Kaan Ataç ² ,  Tolga İnal ³ ,  Figen Bulgurlu ¹ ,  Emine Bulur ¹  

¹ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, Sağlık Fiziği Bölümü, Ankara, Türkiye  

² Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye  

³ Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye  

Turk Radyoloji Derg 2016; 35: 44-51
DOI: 10.5152/turkjradiol.2016.295
Anahtar Kelimeler: Bilgisayarlı tomografi, etkin doz, radyasyona maruz kalma, dönüşüm katsayıları

Özet

Amaç: PraCTdose Calculator isimli doz hesaplama aracı, hastaların bilgisayarlı tomografi (BT) uygulamalarından aldıkları etkin dozların (ED) uygulayıcılar tarafından hızlı ve pratik bir şekilde hesaplanabilmesi ve hastalarda ve radyasyon uygulayıcılarında radyasyon dozu konusundaki farkındalığı artırmak amacıyla geliştirilmiştir.

Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada daha önce toraks, üst abdomen ve pelvis BT incelemesi yapılmış olan yüz hastanın ED’leri, geliştirilen PraCTdose Calculator yazılımı ile hesaplanmış ve sonuçları referans olarak kullanılan ImPACT CT Patient Dosimetry Calculator V1.0 yazılım sonuçları ile karşılaştırılarak, korelasyon analizi yapılmıştır.

Bulgular: Hesaplamalar sonucunda toraks, üst abdomen ve pelvis incelemeleri için ortalama ED’ler erkek hastalarda sırası ile 3,1 mSv, 6,8 mSv ve 5,1mSv, kadın hastalarda 5,4 mSv, 7,4 mSv ve 6,7 mSv bulundu. Geliştirilen PraCTdose Calculator doz hesaplama aracıyla yapılan doz hesaplama sonuçları ImPACT CT yazılımıyla elde edilen sonuçlarla karşılaştırıldığında, erkek hastalardaki toraks incelemeleri hariç, sonuçların uyum içinde olduğu tespit edildi.

Sonuç: Geliştirilen PraCTdose Calculator yazılımı ED’leri, referans yönteme göre çok küçük sapmalarla hesapladığından, BT incelemelerinde pratik bir ED hesaplama aracı olarak kullanılabilir.